Bạn đang buồn ngủ vì đọc sách hay đọc sai cách?

Đọc sách là một thói quen tuyệt vời để phát triển bản thân, nhưng đôi khi lại khiến chúng ta... buồn ngủ. Hiện tượng này tưởng chừng đơn giản nhưng lại có nhiều lý do thú vị đằng sau. Hãy cùng Akishop khám phá nguyên nhân, cách khắc phục và làm sao để biến việc đọc sách trở thành trải nghiệm hấp dẫn thay vì “cơn buồn ngủ không hẹn mà đến”.

Hiện tượng “đọc sách buồn ngủ” – Không phải chuyện của riêng ai

Nhiều người trong chúng ta từng trải qua cảm giác cầm sách lên đọc nhưng chỉ sau vài trang đã bắt đầu gật gù. Tình trạng này xảy ra phổ biến ở mọi độ tuổi, không phân biệt bạn là người mới đọc hay đã là "mọt sách" kỳ cựu.

Không chỉ mình bạn mới gặp phải

Bạn có thể nghĩ rằng mình “có vấn đề” khi cứ đọc là ngủ. Nhưng thực tế, đây là hiện tượng rất phổ biến. Những yếu tố như ánh sáng, tư thế đọc, thể loại sách và cả trạng thái cơ thể có thể khiến bạn nhanh chóng rơi vào trạng thái buồn ngủ khi đọc.

Đọc sách có thực sự “ru ngủ”?

Không ít người xem đọc sách như một “liều thuốc an thần tự nhiên”, điều đó không sai. Khi đọc sách, bạn thư giãn, tập trung, giảm căng thẳng, tất cả tạo nên điều kiện hoàn hảo để đi vào giấc ngủ sâu hơn. Tuy nhiên, cũng có lúc bạn cần tỉnh táo để học hỏi chứ không phải ngủ quên!

Tại sao khi đọc sách lại buồn ngủ?

Câu hỏi này có thể khiến bạn băn khoăn suốt thời gian dài: tại sao cứ mở sách là cơn buồn ngủ kéo đến? Để giải đáp điều này, chúng ta cần hiểu rõ các nguyên nhân từ thể chất, tâm lý đến thói quen sinh hoạt.

Tư thế và môi trường ảnh hưởng đến nhận thức

Môi trường đọc sách ảnh hưởng lớn đến độ tỉnh táo. Khi bạn nằm đọc trong không gian yên tĩnh, thiếu ánh sáng hoặc quá êm ái, não bộ dễ hiểu nhầm rằng đã đến giờ nghỉ ngơi. Điều này khiến bạn buồn ngủ nhanh chóng, thậm chí không nhớ mình vừa đọc đến đâu.

Mỏi mắt và căng cơ mắt khi tập trung lâu

Đọc sách trong thời gian dài, đặc biệt là sách có chữ nhỏ hoặc in mờ, sẽ khiến mắt nhanh chóng mỏi. Khi cơ mắt căng thẳng, bạn sẽ cảm thấy khó chịu, nặng mí, dễ mệt và tất nhiên dễ ngủ gật.

Sự xuất hiện của melatonin

Vào ban đêm, cơ thể bạn bắt đầu sản sinh melatonin – hormone điều hòa giấc ngủ. Khi đọc sách, đặc biệt trong ánh sáng yếu và không gian yên tĩnh, quá trình sản sinh melatonin diễn ra mạnh mẽ hơn, khiến bạn cảm thấy buồn ngủ nhanh chóng.

Đọc sách như một “nghi thức ngủ”

Nếu bạn có thói quen đọc sách trước khi ngủ, cơ thể sẽ hình thành phản xạ có điều kiện. Cứ cầm sách lên là đồng hồ sinh học hiểu rằng đã đến giờ ngủ, từ đó khiến bạn buồn ngủ ngay cả khi không mệt.

Đọc sách giúp dễ ngủ – Lợi hay hại?

Nghe có vẻ mâu thuẫn, nhưng việc đọc sách có thể vừa mang lại lợi ích giúp thư giãn, lại vừa gây trở ngại cho việc tiếp thu nếu không đúng cách. Cùng phân tích hai mặt của hiện tượng này để hiểu rõ hơn.

Lợi ích cho người mất ngủ

Đối với người thường xuyên bị stress hoặc khó ngủ, việc đọc sách nhẹ nhàng trước khi ngủ là một cách lý tưởng để ổn định tâm trạng. Nhiều nghiên cứu cho thấy, đọc sách giúp làm chậm nhịp tim, giảm căng thẳng thần kinh, từ đó dễ đi vào giấc ngủ hơn so với việc xem tivi hay dùng điện thoại.

Trở ngại làm bạn bỏ lỡ nội dung giá trị

Tuy nhiên, nếu bạn xem việc đọc là “công cụ gây ngủ” thì lâu dài bạn sẽ không còn tập trung vào nội dung cuốn sách nữa. Kết quả là bạn bỏ lỡ nhiều điều giá trị trong sách chỉ vì chưa thiết lập thói quen đọc đúng cách.

Cách khắc phục tình trạng đọc sách buồn ngủ

Không phải ai sinh ra cũng biết cách đọc hiệu quả. Nhưng bạn hoàn toàn có thể cải thiện bằng một vài điều chỉnh nhỏ. Những mẹo sau đây có thể giúp bạn đọc tỉnh táo và tiếp thu kiến thức tốt hơn.

Chọn khung giờ hợp lý

Buổi sáng là thời điểm não bộ tỉnh táo nhất, rất lý tưởng để đọc sách học thuật, sách chuyên sâu. Buổi chiều hoặc đầu giờ tối có thể đọc sách nhẹ nhàng. Tránh đọc sau khi ăn no hoặc khi đang mệt, sẽ rất dễ gật gù.

Đọc chủ động, không thụ động

Hãy biến mình thành một người đọc có phản xạ. Bạn có thể gạch chân, ghi chú, viết lại ý chính hoặc đặt câu hỏi khi đọc. Khi bạn chủ động với nội dung, bạn sẽ ít buồn ngủ và ghi nhớ sâu hơn.

Tạo môi trường đọc kích thích

Ngồi ở bàn làm việc, dùng đèn sáng trắng đủ độ sáng, mở thêm chút nhạc nhẹ nếu cần. Không gian đọc nên thoáng đãng, tránh nằm hoặc cuộn tròn trong chăn, vì đó là “combo hoàn hảo” cho một giấc ngủ đột xuất!

Chọn sách phù hợp hơn

Nếu bạn đang đọc sách học thuật và cảm thấy buồn ngủ, hãy xen kẽ với truyện ngắn, sách kỹ năng hay sách truyện tranh giải trí. Việc thay đổi thể loại giúp giữ “nhiệt” đọc sách và giảm cảm giác nhàm chán.

Giải pháp công nghệ: Máy đọc sách – cứu tinh cho trải nghiệm đọc

Máy đọc sách ngày càng được ưa chuộng không chỉ vì tiện lợi, mà còn nhờ khả năng cải thiện trải nghiệm đọc đáng kể. Không như điện thoại hay máy tính bảng gây mỏi mắt, máy đọc sách sử dụng màn hình E-Ink – công nghệ giả lập giấy, không ánh sáng xanh, rất dễ chịu cho mắt. Ngoài ra, thiết bị còn hỗ trợ từ điển, ghi chú, điều chỉnh font chữ, tạo điều kiện đọc chủ động và hiệu quả hơn.

Gợi ý những mẫu máy đọc sách phổ biến 

Một chiếc máy đọc sách là khoản đầu tư xứng đáng cho những ai muốn nghiêm túc muốn nâng cao trải nghiệm đọc. Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc máy đọc sách phù hợp, các mẫu máy dưới đây sẽ là lựa chọn đáng để bạn cân nhắc.

Boox Go 6

Trong số những thiết bị máy đọc sách nổi bật hiện nay, Boox Go 6 là lựa chọn gọn nhẹ, dễ mang theo, phù hợp với người mới bắt đầu. Với màn hình 6 inch sử dụng công nghệ mực điện tử E-ink Carta 1300, máy giúp bạn đọc hàng giờ mà không lo mỏi mắt.

Boox Go Color 7 Gen II

Nếu bạn thích màu sắc sinh động, Boox Go Color 7 Gen II là lựa chọn tuyệt vời để đọc truyện tranh, sách thiếu nhi hay tài liệu có hình ảnh minh họa nhiều màu. Màu sắc hiển thị dịu mắt, giúp trải nghiệm đọc trở nên sống động hơn. Bên cạnh đó, Boox Go Color 7 Gen II còn hỗ trợ bút ghi chú Inksense giúp người dùng có thể tạo ghi chú, note trực tiếp lên sách làm tăng trải nghiệm đọc.

Boox Palma 2 

Boox Palma 2 là dòng máy nhỏ gọn cỡ smartphone, lý tưởng cho những ai thường xuyên di chuyển nhưng vẫn muốn đọc sách mọi lúc mọi nơi. Dù kích thước nhỏ, Palma 2 vẫn có đầy đủ tính năng của một máy đọc sách cao cấp và hỗ trợ ứng dụng với hệ điều hành Android 13.

New Kindle 2024

Không thể không nhắc đến New Kindle 2024, một trong những phiên bản máy đọc sách mới nhất từ Amazon. Thiết bị này nổi bật với thiết kế mỏng nhẹ, pin bền bỉ, giao diện thân thiện và phù hợp với đa số người dùng phổ thông.

Kết luận

Việc buồn ngủ khi đọc sách là điều rất bình thường và bạn không nên nản lòng. Thay vào đó, hãy xem đây là tín hiệu để bạn điều chỉnh thói quen, chọn thời điểm, môi trường và thể loại sách phù hợp hơn. Sự hỗ trợ từ công nghệ máy đọc sách sẽ giúp bạn duy trì đam mê đọc mà không còn bị “cơn buồn ngủ” làm phiền nữa. Đọc sách không chỉ là hấp thụ kiến thức mà còn là hành trình tận hưởng và thư giãn. Hãy tận hưởng từng trang sách với tinh thần thoải mái nhất!